تحلیل و تبیین رابطه همبستگی شاخص توسعه انسانی و شاخص توسعه پایدار و تطبیق این شاخص‌ها در ایران

شاخص اهداف توسعه پایدار در سال‌های اخیر توجه بسیاری از محققان و سیاست‌گذاران را به خود جلب کرده است. شاخص توسعه انسانی نیز که بر اساس چند شاخص مهم و کلیدی محاسبه می‌شود اگرچه یک روش قدیمی‌تر برای مقایسه کشورها در بعد سلامت و آموزش به حساب می‌آید اما همچنان در بین محققان و سیاست‌گذاران یک شاخص موردقبول است. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت ایران در شاخص توسعه انسانی و شاخص اهداف توسعه پایدار و نیز بررسی همبستگی این دو شاخص بر اساس اطلاعات تمام کشورها است. در این تحقیق از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی در نرم‌افزار SPSS به‌منظور بررسی ارتباط بین دو شاخص استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که ارتباط معنی‌دار و قوی بین این دو شاخص برقرار است. در بررسی همبستگی بین اهداف 17 گانه اهداف توسعه پایدار با شاخص توسعه انسانی مشخص شد که اهداف 15 و 17 ارتباط معنی‌داری با شاخص توسعه انسانی ندارند. درحالی‌که ارتباط دیگر اهداف با شاخص توسعه انسانی معنی‌دار بود. به‌طورکلی می‌توان نتیجه‌گیری کرد بین شاخص توسعه انسانی و شاخص اهداف توسعه پایدار ارتباط معنی‌دار قوی وجود دارد. درحالی‌که آرمان 17 با هیچ‌کدام از زیر شاخص‌ها دیگر و شاخص توسعه انسانی ارتباط ندارد. یکی از نقطه‌ضعف‌های اهداف توسعه پایدار مدنظر قرار دادن آرمان‌های بلند پروازانه است و این موضوع بسیج مردم و حکمرانان را برای رسیدن به تمام این اهداف ایده‌آل سخت خواهد کرد.